Te riki riki

Ko te riki riki ko te tipu o te honi purapura o te tipu o te tipu o te tipu rengarenga. He ahua pai te ahua o tena ahua, engari he ahua nui te tipu ki roto i te kari papa, me te ahua nui ki nga whakaritenga tipu. I te nuinga o nga wa ka whakamahia ano hoki hei peke. I roto i te taiao he nui atu i te kotahi rau o ona momo, a ko te nuinga o te wa e kitea ana te tipu i Eurahia me Te Tai Tokerau o Akarana. Ko te riki o te riki tiihi i te tīmatanga o te puna, koia i huaina ai ko te hukarere kōwhai.

Ko te tipu o te riki tihi ka tae ki te teitei o te 35 cm. Ko ona pungarehu he umbelliform, me nga puawai he kowhatu kowhai kowhai. Ko nga rau o te tipu kuihi-riki he whaiti me te roa, roa atu i te inflorescence. Ko te aniana tihi panui i te taha o te awhina o nga tamariki, kei te hangaia mai i te papa nui. I te raumati, ko nga hua o te aniana tihi i te ahua o nga pouaka tapatoru me nga purapura ka maoa. I muri i te puawai, ka mate te tira o te tipu.

Ko te nuinga o nga momo ko te momo kuihi te kowhatu, te riki, te iti, te whero. I roto i nga kari tipu whakapaipai, he nui te whakamahi o te aniana tihi ki te kōwhai. He tino uaua te tipu, he pai ki nga waatea, he pai, he oneone wera, e kore e pupuri i te wai.

Ko te kowhatu kowhai kowhai

Ka tipu te kuihi kōwhai i roto i nga ngahere, nga ngahere kaukau, nga ngahere me nga rakau matotoru. He iti te hua-hua manu me te diameter o te 10 mm, kua hipokina ki nga pauna parauri-hina. Ka tipu te kakau ki te 30 cm. He roa ake nga rau whanui i te inflorescence. I raro i te inflorescence, e rua nga rau ia ia: ko tetahi e tipu ana i runga ake i te inflorescence, me te tuarua, iti iho, poto atu i te inflorescence. Ko te inflorescence ano ko te 8-10 puawai o te karaehe tae kowhai, a ki waho i te nuinga o te tikanga he matomato. Ko te tihi riki te tipu o te kowhatu i te Maehe-

I te raumati, ka tipu te tipu i te wa okiokinga. A, i te timatanga o te ngahuru, ka tino hanga te tiihi i te tau o te tau. Ko nga tihi o ona rau ka timata ki te rite ki te piripiri, te awhina i te tipu ki te waahi i te puna wawe mai i te oneone maroke, te hukarere me te pungarehu tio.

Ko te wa o te otaota i roto i te kuihi kowhika kowhai he roa 2-3 wiki anake. Ka tuwhera ona puawai kowhai i te 10 o nga haora i te ata, engari ka tata ki te 17 haora. I te wa kapua, i te ua ua, kaore e tuwhera.

I roto i te whakaahuatanga o te aniana kuihi kōwhai, ka taea e koe te whakatutuki i nga wa pai o tona whanau. I te wa tuatahi, i mua i te tipu, ka nui haere te whakatipu me te hanganga o nga tamariki e puta mai ana i te turanga o te pupuhi whaea. Kaore enei tipu iti e tupu ki te waa i muri iho, engari i te tau tuatoru. I te puna o te wha me te rima o nga tau, ka tipu tonu nga topuku, a, i te puna o te ono o nga tau, ka tipu te tipu, me te wa tuarua o te ora o te tiiki. Kaore e taea e nga topuku tamahine te hanga i roto ia ia, a ka puta mai ano te tipu me te awhina o nga purapura. Ko nga topuku, ka tupu mai i nga purapura, kei te maha nga tau i runga i te mata o te oneone, ka horoia atu e te ua me te waipuke me te kawe i tawhiti. A, ka hangaia nga pepeke i te hohonu ano o nga kohungahunga, ara, kaore e taea te hohonu ake, ka horoia atu i te ua, engari ka noho pai mo te wa poto. Ko enei ara e rua o te whanaketanga o te aniana kuihi kōwhai ka whai wāhi ki te tohatoha whānui o tenei momo i roto i te ngahere.

Kei te whakatokia nga otaota o te kopere kuihi kōwhai i raro i te hotoke. Ki te hiahia koe ki te tipu i te tipu mai i nga tamariki, he pai ki te whakamarara i nga riki i roto i te rohe e tupu ana te tarutaru, me te pupuhi i nga topuku ki te whenua. Ma tenei whakato ka whiwhi koe i te peepi taiao ataahua mai i te whetu whea o nga puawai kowhai o te tiihi whakapaipai i runga i te mara tarutaru matomato.